คอปเปอร์ซัลเฟต (Copper Sulfate)
คอปเปอร์ซัลเฟต (Copper Sulfate) หรือที่เรียกกันอีกชื่อว่า จุลสี เป็นสารเคมีที่มีสูตรเคมี CuSO4 ซึ่งมีสีฟ้าเข้มถึงน้ำเงิน สารชนิดนี้มักถูกใช้ในการป้องกันและกำจัดสาเหตุของโรคพืชและสัตว์นำโรคในการเกษตรกรรม นอกจากนี้ คอปเปอร์ซัลเฟตยังมีการใช้งานในอุตสาหกรรมอื่นๆ เช่น การผลิตสีและหินปูน และใช้ในการขัดเจาะเพื่อหาเหล็กและทองคำใต้ดิน
การใช้ประโยชน์ของคอปเปอร์ ซัลเฟต
ใช้เป็นสารที่ใช้ในการวิเคราะห์ทดสอบ (analytical reagent) โดยเป็นส่วนผสมของสารละลาย Fehling’s และ Benedict’s สำหรับทดสอบน้ำตาลรีดิวซ์ (reducing sugars) ซึ่งน้ำตาลจะไปรีดิวซ์สารละลายคอปเปอร์(II) ซัลเฟต ได้ผลิตภัณฑ์เป็นตะกอนสีน้ำตาลแดงของคอปเปอร์(I)ออกไซด์ (Cu2O) นอกจากนั้น CuSO4 ยังเป็นส่วนผสมของสารละลายไบยูเรต (biuret solution) ที่ใช้ในการทดสอบโปรตีนอีกด้วย
ในแวดวงการศึกษาที่พบได้บ่อยๆ คือ ใช้ CuSO4 ในการทดลองเรื่องการตกผลึก และการชุบทองแดงด้วยไฟฟ้า และใช้สาธิตปฏิกิริยาคายความร้อนโดยใช้แผ่นแมกนีเซียม(Magnesium ribbon) จุ่มลงในสารละลายของ CuSO4 นอกจากนั้นยังใช้ทดลองการเติมน้ำเข้าไปในโครงผลึก (hydration) โดยสังเกตได้จากสีของ CuSO4 ที่เปลี่ยนไป ซึ่งเมื่อให้ความร้อนกับ CuSO4.5H2O (สีน้ำเงิน) โมเลกุลของน้ำจะหลุดออกจากโครงสร้างได้ CuSO4 (สีขาวเทา) ในทำนองเดียวกันเมื่อน้ำเข้าไปอยู่ในโมเลกุลของ CuSO4 ก็จะกลับไปเป็น CuSO4.5H2O สังเกตได้จากการเปลี่ยนสีจากสีขาวเทาเป็นสีน้ำเงิน
การใช้คอปเปอร์ซัลเฟตในการเกษตรกรรมมีประโยชน์หลายด้าน เช่น:
- การกำจัดสาเหตุของโรคพืช: คอปเปอร์ซัลเฟตมีสมบัติที่ช่วยในการป้องกันและกำจัดเชื้อราและเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของโรคพืช เช่น โรครากเน่า โรคใบจุด และโรคราขาว
- ควบคุมการเจริญของสาหร่ายและสัตว์นำโรค: การใช้คอปเปอร์ซัลเฟตช่วยลดจำนวนสาหร่ายที่เจริญเติบโตในบ่อน้ำและบ่อปลา และกำจัดสัตว์นำโรคที่อาจเป็นอันตรายต่อปศุสัตว์
- ป้องกันการเกิดสาธารณภัยทางน้ำ: การใช้คอปเปอร์ซัลเฟตในบ่อน้ำและบ่อปลาช่วยลดการเจริญของสาหร่ายและสัตว์นำโรคที่อาจก่อให้เกิดสาธารณภัยทางน้ำ
- การใช้ในอุตสาหกรรม: คอปเปอร์ซัลเฟตมีการใช้งานในอุตสาหกรรมอื่นๆ เช่น ในการผลิตสีและหินปูน และใช้ในการขัดเจาะเพื่อหาเหล็กและทองคำใต้ดิน
ดังนั้น คอปเปอร์ซัลเฟตเป็นสารเคมีที่มีความสำคัญในการป้องกันและกำจัดสาเหตุของโรคพืชและสัตว์นำโรคในการเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม
รีวิว
ยังไม่มีบทวิจารณ์